Trong khi nhiều loại nông sản của Việt Nam vẫn còn gặp khó khăn về đầu ra, thì một ý tưởng sáng tạo đã giúp trái điều – vốn thường bị bỏ đi – trở thành sản phẩm vàng. Từ những quả điều tươi dễ hư hỏng, chị Âu Vương Ngọc ở Tây Ninh đã nghiên cứu và cho ra đời nước mắm chay từ trái điều, vừa thơm ngon, bổ dưỡng, vừa thân thiện với môi trường. Mô hình này không chỉ mang lại doanh thu 700 triệu đồng mỗi tháng, mà còn giúp nông dân gia tăng thu nhập, mở ra hướng phát triển bền vững cho ngành nông nghiệp Việt Nam.
=> Xem thêm:Trái Điều Đỏ hay Vàng? Loại Nào Ngon? Loại Nào Thích Hợp Chế Biến Món Ăn?
Từ “Rác Thải Nông Nghiệp” Thành Sản Phẩm Tiền Tỷ
Tây Ninh vốn nổi tiếng là vùng trồng điều lớn của cả nước. Thế nhưng, phần lớn nông dân chỉ khai thác hạt điều khô, còn trái điều tươi lại bị bỏ đi hoặc bán với giá rất rẻ vì mau hỏng, khó vận chuyển xa. Mỗi vụ thu hoạch, hàng ngàn tấn trái điều bị vứt bỏ, gây lãng phí và ô nhiễm môi trường. Trong bối cảnh ấy, chị Âu Vương Ngọc (1982) – một nữ doanh nhân ăn chay trường – đã nhìn ra giá trị tiềm ẩn từ loại nông sản “bỏ đi”. Từ năm 2019, chị khởi nghiệp với ý tưởng táo bạo: biến trái điều thành nước mắm chay.
=> Xem thêm: Hướng Dẫn Cách Làm Nước Mắm Trái Điều Tại Nhà Đơn Giản Và Ngon Nhất
Sản phẩm này không chỉ đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người ăn chay, mà còn mở ra một hướng đi mới: biến phụ phẩm nông nghiệp thành hàng hóa giá trị cao, góp phần phát triển kinh tế tuần hoàn và nâng cao thu nhập cho nông dân.
Hành Trình Khởi Nghiệp Gian Nan
Ban đầu, chị Ngọc tiến hành ủ trái điều tươi, lên men cùng muối khoáng để chiết xuất dịch cốt. Tuy nhiên, vì chưa có công thức ổn định, nhiều mẻ hàng bị hỏng, mất cả 30.000 lít dịch cốt chỉ trong vài lần thử nghiệm thất bại.
Cắt trái điều thành những lát nhỏ
Để khắc phục, chị mạnh dạn đầu tư hàng tỷ đồng mua máy ép công suất lớn, bồn lên men, hệ thống lọc – chiết rót tự động và áp dụng tiêu chuẩn ISO 22000. Song song đó, chị hợp tác cùng các chuyên gia công nghệ thực phẩm, xây dựng quy trình kiểm soát chặt chẽ các chỉ số pH, độ đạm, độ mặn, độ cồn, vi sinh. Nhờ vậy, sản phẩm nước mắm từ trái điều dần ổn định hương vị: thơm dịu, vị mặn ngọt cân bằng, đậm đà tự nhiên, không chứa hóa chất, không phẩm màu, phù hợp khẩu vị cả người ăn chay lẫn ăn mặn.
Quy Trình Sản Xuất Khép Kín – Sạch và An Toàn
Mỗi ngày, cơ sở của chị Ngọc hiện sản xuất 10.000 lít nước mắm, tương đương 20.000 chai 500ml Quy trình cơ bản:
- Nguyên liệu: Trái điều tươi chín đỏ, thu mua trực tiếp từ nông dân với giá 3.000 đồng/kg.
- Ép dịch cốt: Trái điều được ép lấy nước, phần bã tận dụng làm phân hữu cơ.
- Lên men tự nhiên: Dịch cốt trộn muối khoáng theo tỷ lệ 3:1, lên men từ 4–6 tháng.
- Kiểm soát chất lượng: Đo lường các chỉ số an toàn thực phẩm.
- Chiết rót – đóng gói: Hoàn toàn tự động, đảm bảo đồng nhất, đạt chuẩn vệ sinh.
Dùng máy ép lấy nước từ trái điều
Mỗi 100 lít nước mắm thành phẩm cần 300 kg trái điều. Với công suất hiện tại, mỗi ngày cơ sở tiêu thụ tới 30 tấn trái điều, biến loại trái “bỏ đi” thành sản phẩm thương mại cao cấp.
Mang Lại Thu Nhập Mới cho Nông Dân
Trước đây, nông dân chỉ bán hạt điều khô, trái bị bỏ phí. Nay, ngoài việc bán nguyên liệu cho nhà máy, bà con còn được hướng dẫn tự ủ dịch cốt tại vườn.
- Nếu bán trái tươi: nông dân thu 3.000 đồng/kg.
- Nếu ủ thành nước mắm thô: bán lại cho doanh nghiệp với giá 50.000 đồng/lít.
Với hình thức này, mỗi hộ nông dân có thể tăng thêm 15–20 triệu đồng/ha, nâng thu nhập lên gấp rưỡi so với trước đây. Không chỉ giúp nông dân có thêm tiền, mô hình còn giải quyết tình trạng rác thải nông nghiệp, góp phần bảo vệ môi trường.
Doanh Thu Ấn Tượng, Thị Trường Rộng Mở
Hiện tại, mỗi tháng doanh nghiệp đạt doanh thu khoảng 700 triệu đồng, phân phối cho nhiều hệ thống siêu thị và kênh thương mại điện tử. Sản phẩm đã được chứng nhận OCOP 3 sao, mở ra cơ hội tham gia các thị trường quốc tế khó tính.
Mục tiêu sắp tới:
- Nâng công suất lên 50.000 lít/ngày.
- Xuất khẩu tới 15 quốc gia, trong đó có Mỹ, Canada, thị trường Hồi giáo (Halal).
- Kết hợp du lịch trải nghiệm tại vườn điều và nhà máy để quảng bá sản phẩm.
Ý Nghĩa của Câu Chuyện với Nền Nông Nghiệp Việt Nam
Câu chuyện khởi nghiệp từ nước mắm trái điều của chị Ngọc không chỉ dừng lại ở doanh thu hàng trăm triệu đồng mỗi tháng. Nó còn mang ý nghĩa lớn:
- Tận dụng phụ phẩm: Biến “rác nông nghiệp” thành sản phẩm giá trị cao.
- Kinh tế tuần hoàn: Góp phần phát triển bền vững, giảm lãng phí.
- Gia tăng thu nhập: Giúp nông dân cải thiện đời sống.
- Khẳng định thương hiệu Việt: Sản phẩm chay độc đáo, có khả năng vươn ra thị trường quốc tế.
Đoạn Cuối / Lời Kết
Trái điều từng bị bỏ đi nay đã trở thành “vàng đỏ” khi được chế biến thành nước mắm chay. Thành công này không chỉ mang lại doanh thu ấn tượng cho doanh nghiệp, mà còn mở ra hướng đi mới cho nông nghiệp Việt Nam: sáng tạo, bền vững và thân thiện môi trường. KimmyFarm tin rằng, trong tương lai, những mô hình như thế này sẽ còn nhân rộng, góp phần đưa nông sản Việt Nam lên một tầm cao mới.
Chúng tôi là một thương hiệu trực thuộc Kimmy Farm chuyên sản xuất, thương mai và xuất khẩu các mặt hàng nông sản của Việt Nam, đặc biệt là hạt điều (nhân trắng, rang muối, rang bơ, rang mộc, rang tẩm vị…). Sở hữu vùng trồng điều & nhà máy điều ở Bình Phước chúng tôi mong muốn mang đến những sản phẩm chất lượng, góp phần phát triển nền nông nghiệp Việt Nam.
